Գիտնականներն առաջարկել են այսպես կոչված «սկզբնական սև խոռոչների» որոնման նոր միջոց, որոնք կարող էին ձևավորվել վաղ Տիեզերքում: Հետազոտողները կարծում են, որ դրանք կարող են եզակի հետքեր թողնել մոլորակների, աստերոիդների և նույնիսկ Երկրի հնագույն կառույցներում: Աստղաֆիզիկոսների միջազգային թիմի աշխատանքը հրապարակվել է Physics of the Dark Universe (PDU) ամսագրում:
Նախնական սև խոռոչները հիպոթետիկ առարկաներ են, որոնք կարող էին հայտնվել Մեծ պայթյունից անմիջապես հետո: Նրանք համարվում են մութ նյութի դերի պոտենցիալ թեկնածուներից մեկը և կարող են լինել նաև գրավիտացիոն ալիքների աղբյուրներ և տիեզերական բազմաթիվ առեղծվածների բացահայտման բանալին:
Մոլորակների կամ աստերոիդների մեջ մտնելով՝ սև անցքերը կարող են կլանել դրանց հեղուկ միջուկները: Արդյունքում մնում են խոռոչ պատյաններ, որոնք, եթե դրանց չափերը չեն գերազանցում Երկրի շառավիղի 10%-ը, կարող են պահպանել իրենց ձևը։
«Նման պատյանները կարելի է հայտնաբերել ժամանակակից աստղադիտակների միջոցով. դրանց չափի համեմատ ցածր խտությունը ցույց է տալիս խոռոչ կառուցվածքը և սկզբնական սև խոռոչի հետ փոխազդեցության արդյունքը», — ասում է հետազոտության ղեկավար, պրոֆեսոր Դեյան Ստոյկովիչը:
Սակայն, մինչ այժմ այս մեթոդով ոչ մի սկզբնական սև անցք չի հայտնաբերվել: Եթե սև խոռոչն անցնում է ամուր մարմնի միջով, ինչպիսին է ժայռը, այն կարող է թողնել միկրոթունել՝ մոտ 0,1 մկմ տրամագծով նեղ ուղիղ ալիք: Գիտնականները ենթադրում են, որ այս թունելները կարելի է գտնել ավելի քան մեկ միլիոն տարվա վաղեմության առարկաներում՝ հնագույն ժայռերի կամ շինությունների մեջ:
Նախնադարյան սև խոռոչների որոնման նոր մեթոդն այնքան էլ արդյունավետ չէ։
«Հավանականությունը, որ մեկ միլիարդ տարի հետո սև խոռոչը կանցնի ժայռի միջով, 0,000001 է», — ավելացրեց պրոֆեսորը:
Սակայն, չնայած հայտնաբերման ցածր հնարավորություններին, գիտնականները կարծում են, որ նման փորձերն իմաստ ունեն, քանի որ դրանք զգալի ռեսուրսներ չեն պահանջում: Բացահայտումը կարող է լինել առաջին քայլն ապացուցելու սկզբնական սև խոռոչների գոյությունը և ապագայում լույս սփռելու Տիեզերքի զարգացման գործում դրանց դերի վրա: