Հայաստանում հունիսի 26-ից 27-ը առաջին անգամ անցկացվեց սոմելյեների մրցույթ, որի արդյունքում Մարիամ Սաղաթելյանը ճանաչվեց Հայաստանի 2023 թ-ի լավագույն սոմելյեն։ Մարիամը In Vino գինիների մասնագիտացված խանութի եւ «Տափաստան»-ի համահիմնադիրն է, ավելի քան տասը տարի ոլորտում է։
«Մրցույթը բավական լավ էր կազմակերպված՝ միջազգային չափանիշներին համապատասխան։ Թեսթը բավական բարդ էր, քանի որ մենք մրցում էինք ոչ միայն մեր հարեւան երկրների հետ, այլեւ՝ միջազգային ստանդարտներով։ Նման մրցույթներ մեզ շատ էին պետք, ու ուրախ եմ, որ առիթ ստեղծվեց առաջինին մասնակցելու»,-նշեց հաղթողը։
Գիտելիքներն անընդհատ թարմացնելով միայն կարող ես առաջ գնալ, կարծում է Մարիամը։ «Որակյալ հայկական գինիներ կան, բայց արդյոք կա՞ն մարդիկ, ովքեր պատրաստ են դրանք ներկայացնել աշխարհին։ Այս մրցույթը հենց այն հարթակն է, որը տալիս է այս հարցի պատասխանը»։
Պատմական պահ ու պատմական իրադարձություն, որը կհարթի հայաստանյան սոմելյեների ուղին միջազգային հարթակներում։ Ինչպե՞ս գրագետ մատուցել գինին, ներկայացնել այն, կռահել դրա պատմությունը մեկ ումպից ու պատմել դրա մասին․ ահա, թե ինչ է ենթադրում սոմելյեների մասնագիտությունը, որը, սակայն, միայն վերջին տարիներին է հիմնովին ուսումնասիրվում Հայաստանում՝ Հայաստանի սոմելյեների եւ փորձագետների ասոցիացիայի հիմնադրմամբ, որի ջանքերով էլ Երեւանում՝ Ալեքսանդր հյուրանոցում, առաջին անգամ իրականացվեց այսպիսի մրցույթ։
Ռուսաստանի սոմելյերների եւ փորձագետների միության ղեկավար, Ռուսաստանի եւ Հայաստանի գինեգործական ուղեցույցների հեղինակ Արթուր Սարգսյանը ոլորտում է արդեն 24 տարուց ավելի։ 2015-2016 թ-երին նա սկսեց ուսումնասիրել հայաստանյան գինոգործությունը եւ հասկացավ՝ Հայաստանում ավելի քան 6000 տարվա պատմություն ունեցող այս արվեստը զարգացման եւ աշխարհին լավագույնս ներկայանալու կարիք ունի։ 2017-ին Սարգսյանը ձեռնամուխ եղավ Հայաստանի սոմելյեների եւ փորձագետների ասոցիացիայի հիմնադրմանը։
«Ցավոք սրտի՝ սոմելյեի կրթությունը Հայաստանում բացակայում է, կան, իհարկե, մարդիկ,որոնք հետաքրքրված են դրանով, բայց ոչ ավելին: Այդ էր պատճառը, որ որոշեցինք ստեղծել պրոֆեսիոնալ մի հարթակ, որտեղ կուսուցանվեին սպասարկման անձակազմի բոլոր հմտությունները, որպեսզի հայկական եւ ներմուծվող գինիները գեղեցիկ ներկայացվեին: Սոմելյեի մասնագիությունը Հայաստանում արդեն զարգացման փուլում է, եւ կարեւոր է, որ ունենանք, լավ մասնագետներ, որոնք կկարողանան գինեգործի աշխատանքի մասին ճիշտ տեղեկություն փոխանցել»,-խոսելով մրցույթի կարեւորության մասին՝ շեշտեց Սարգսյանը՝ հավելելով, որ նմանօրինակ մրցույթները կօգնեն հայ սոմելյեներին մասնակցություն ունենալ նաեւ միջազգային տարբերակներին։
«Կարող եմ ասել, որ այսօրվա բոլոր մասնակիցներն էլ պրոֆեսիոնալներ են, որովհետեւ չեն վախենում մրցակցել, ցուցադրել, թե ինչ գիտեն ու ինչ են կարողանում: Այսօրվա հաղթանակը պատմական իրողություն է, քանի որ Հայաստանի պատմության մեջ սա սոմելյեների առաջին պրոֆեսոնալ մրցույթն էր, որով էլ Հայաստանն առաջիկայում մուտք կգործի միջազգային ասոցիացիա»,-ասաց նա։
Սոմելյեների առաջին հայկական մրցույթն անցավ երկու օրում։ Առաջին օրվա արդյունքով ընտրվեցին 8 մասնակիցներ, որոնցից, տարբեր փորձությունների արդյունքում, որոշվեցին 3 ֆինալիստները։ Հաղթողի թեկնածուներին գնահատեցին, ինչպես Հայաստանից, այնպես էլ արտերկրից հրավիրված պրոֆեսիոնալները։
Հայաստանի սոմելյեների եւ փորձագետների ասոցիացիայի տնօրեն Լուիզա Մաթեւոսյանի խոսքով՝ միջոցառումն այսուհետ կրելու է ամենամյա բնույթ։
«Շատ տարբեր մարդիկ կային, որոնք ցանկանում էին մասնակցել միջոցառմանը, բայց մենք մտածեցինք, որ ճիշտ կլինի, որ մասնակցեն նրանք, ովքեր ներկայումս ապրում եւ աշխատում են Հայաստանում՝ ռեստորաններում, ներմուծող միջազգային ընկերություններում․․․ Նրանք, ովքեր ակտիվորեն առնչվում են գինու հետ, գինեսեր են»,-մանրամասնեց նա,-«Այս տարի փորձել ենք անել փոքր-ինչ համառոտ՝ միջազգային ստանդարտներով մրցույթ, բայց հայաստանյան շուկայի համար»:
Մաթեւոսյանի խոսքով՝ հաղթողը, բացի հաղթական գավաթից, առաջին անգամ անցկացվող նմանօրինակ մրցույթում առաջինը ճանաչվելու պատվից ու շքանշանից, կդառնա նաեւ ասոցիացիայի պատվավոր անդամ։ Մրցույթի մյուս մասնակիցները եւս այսուհետ ասոցիացիայի անդամներ են: