Մեր մարմինը շարժվելու, ուտելու, խմելու եւ այլ հաճույքների գործիք է: Առանց մարմնի, ոչ մի տեղ, սա հեդոնիզմի հիմքն է: Առանց գինու նույնքան դժվար է, ասում է գինու ռուս փորձագետ Եվգենյա Խավտորինան, ում հետ NEWS.am STYLE-ը զրուցել է սոմելյեի մասնագիտություն ունեցող կանանց, գինեգործական ծեսերի եւ հեդոնիզմի մասին։
Ո՞վ է սոմելյեն
Նախ, հարկ է նշել, որ «սոմելյե» բառն ունի երկու իմաստ։ Մեկը՝ շատ նեղ․ մասնագետ է, որն աշխատում է ռեստորանում, սպասքը դասավորում է սեղանին, գինի է մատուցում։ Բայց հիմա սոմելյեն օգտագործվում է որպես շատ լայն տերմին։ Ես սովորաբար չեմ ներկայանում որպես սոմելյե, բայց ինձ անվանում եմ գինու փորձագետ, գինու բլոգեր եւ այլն, թեեւ «սոմելյեն» տեղին է ու ամենից հասկանալին բոլորին։ Նեղ իմաստով ես սոմելյե չեմ, բայց լայն իմաստով սոմելյե է ամեն ոք, ով զբաղվում է գինով, կազմակերպում է դրա հետ կապված տարբեր միջոցառումներ։ Հարկ է հիշել բառի բուն պատմությունը, երբ ավելի վաղ սոմելյե էին կոչվում այն անձը, որն աշխատում էր նկուղում եւ պատասխանատու էր գինու պաշարները համալրելու համար։ Ուղղակի տնտեսավարող մարդ էր, արվեստի հետ կապ չունեցող։ Այսինքն՝ տերմինաբանության խնդիր ամեն դեպքում դեռ կա։
Իմ եւ մասնագիտական ուղու սկզբի մասին
Ամբողջ կյանքս սպորտով եմ զբաղվել՝ պրոֆեսիոնալ պարուհի եւ Ռուսաստանի կրկնակի չեմպիոն եմ, եւ սա իմ կյանքի մեծ մասն է եղել։ Տարիքը, փորձը ցույց են տվել, որ ես արդեն շատ մեծ եմ սպորտի համար, իսկ մյուս մասնագիտությունների համար, օրինակ՝ սոմելյե, դեռ երեխա եմ։
Երբ ավարտեցի սպորտով զբաղվելը, սկսեցի մարզել եւ դատել, բայց ինձ պակասում էր մղումը, ոգեւորությունը ու որոշեցի գործունեության այլ ոլորտ փնտրել։ Ընկղմվեցի գինու աշխարհ: Սկսեցի եռօրյա դասընթացներից ու համտեսներից, հետո խորացա ու մի քանի ամիս սոմելյեի դպրոցում մասնակցեցի մասնագիտական դասընթացների։ Դրանից հետո սկսեցի հետաքրքրվել արտերկրում մասնագիտության առանձնահատկություններով։ Ստացել է WST վկայական Ռուսաստանում Լոնդոնի դպրոցից: Անցել է ճիշտ պատասխանների 85%-ը, բայց ես չեմ նախատեսում այսքանով կանգ առնել։
Կին սոմելյե գինու աշխարհում
Ընդհանրապես դժվար է կին լինելը։ Ցանկացած մասնագիտությամբ, եթե խոհանոցում չես, երեխա չես ծննդաբերում եւ բորշչ/տոլմա չես եփում, ապա քեզ համար ամենուր դժվար է, նույնիսկ այս իրավիճակում։ Ռուսաստանի Դաշնությունում, օրինակ, այժմ միտում կա, որ շատ մրցույթներ, դիպլոմներ եւ կարգավիճակային միջոցառումներ են շահում կանայք: Այժմ Ռուսաստանի գործող չեմպիոնը Սանկտ Պետերբուրգի սոմելյե Մարինա Տոնկովան է։ Հիմա արդեն ընդհանուր առմամբ հավասար է հարաբերակցության առումով։ Բայց ռեստորաններում սեքսիզմ կա, քանի որ ես հաճախ եմ իմ գործընկերներից լսում, որ նրանցից պահանջում են որոշակի ձեւով հագնվել, դիմահարդարվել եւ վարվել։ Սա բացատրվում է նրանով, որ եթե տղամարդը գալիս է, ուրեմն գիտի գինու մասին ու դա բավական է, կնոջից էլ է պահանջվում որոշակի արտաքին տվյալներ։ Գումարած, հաճախ եմ հանդիպում այն փաստին, որ շատ թափուր աշխատատեղերում նշում են, որ տղամարդ են փնտրում, այդպես էլ է պատահում։
Բայց գինու մասին գիտելիքները սեռի հետ կապ չունեն։ Ես գիտեմ շատ աղջիկների, որոնք գինու մասին գիտելիքներով, պրոֆեսիոնալիզմով, մատուցմամբ եւ գինու փորձով կգերազանցեն ցանկացած տղամարդու: Իրականում կանանց համար սոցիալապես ավելի դժվար է, բայց եթե խոսենք կենսաբանության մասին։ Կանայք ավելի հակված են ավելի լավ տարբերակել հոտերն ու համերը, նրանք ավելի շատ ընկալիչներ ունեն, որոնք պատասխանատու են դրա համար: Ընդհանուր առմամբ, ընկալիչների թիվը եւ դրանց զգայունությունը կանանց մոտ ավելի մեծ է, քան տղամարդկանց մոտ։ Հետեւաբար, տեսականորեն կանայք պարզապես պետք է դառնան լավագույն սոմելիերները։ Այստեղ կարող եմ ավելացնել, որ տարիքը նույնպես կարեւոր է։ Տարիքի հետ սոմելյեները դառնում են ավելի սառը, քանի որ մենք ավելի քիչ թուք ունենք, եւ գինին ավելի քիչ է նոսրանում ջրով, ուստի մենք ավելի շատ ենք կարողանում գրավել գինու տարբեր տարրերն ու նոտաները: Ուստի, ելնելով զուտ ֆիզիոլոգիական ասպեկտներից, չափահաս կինը իդեալական սոմելյե է։
Ճաշակին ընկեր չկա
Ճաշակը շատ սուբյեկտիվ բան է։ Ես սիրում եմ դոնդող, խոզի ճարպ, շատ բաներ, որոնք կարող են փշաքաղոցնել ուրիշներին, ուստի համերի մասին խոսելը շատ դժվար է: Խորհուրդ եմ տալիս միշտ ինքնուրույն փորձարկել. վերցրեք մեկ ուտեստ, բացեք դրա համար երեք տարբեր գինի եւ փորձեք: Հայերեն «Ճաշակին ընկեր չկա» արտահայտություն կա՝ ճի՞շտ ասացի։ Ես գտա, թե ինչպես կիրառել հայերեն արտահայտությունը, հպարտանում եմ ինձնով (ժպտում է): Մեկ այլ կետ. ես սիրում եմ գինին այնպիսին, ինչպիսին այն կա: Եթե գինին լավն է, ուրեմն ուզում եք խմել այն առանձին, առանց ինչ-որ բանի, պարզապես վայելեք այն, թե ինչպես է այն հնչում, շողշողում եւ բացվում, թե ինչ նոտաներ են հայտնվում դրանում։ Առանց զրույցի, առանց ուտելիքի, առանց ընկերակցության՝ միայն գինին, երբ ոչինչ չի շեղում քեզ: Լավ գինիներ, որոնք տպավորում եւ ոգեշնչում են, ես նախընտրում եմ առանց որեւէ ուղեկցության:
Մասնագիտական նպատակներիմասին
Ամենից շատ ինձ դուր է գալիս կրթական ու լուսավորչական գործունեությունը, որը ներառում է մարդկանց հետ ակտիվ շփում։ Ես կողմ եմ սեփական համայնքի կառուցմանը, որը պետք է լինի ոչ թե զանգվածային, այլ գաղափարապես մոտ։ Ռուսաստանում գինու ակումբ ունեի, հիմա կամաց-կամաց վերակենդանացնում եմ այստեղ, կոչվում է «Բոկալովրիատ»։ Ես նաեւ բլոգ եմ վարում, գինու բլոգ, բայց դա որպես աշխատանք չեմ ընկալում, քանի որ այն դեռ իմ մասին է, իմ նախասիրություններին, իմ կյանքին եւ բաժանորդների հետ գինու պրիզմայով շփվելուն։
Իմ գինու ակումբը, մի կողմից, մեր գիտելիքների ցուցադրումն է, օգնում է մարդկանց հասկանալ գինին, մենք միշտ համտեսում ենք պրոֆեսիոնալ սխեմայով։ Իսկ մյուս կողմից, ես դա չեմ կարող անվանել խիստ գինեգործություն, քանի որ ես ուղղակի շփվում եմ մարդկանց հետ ինձ հետաքրքրող թեմայով։ Եվ, ի դեպ, իմ բոլոր համտեսները նորեկների հետ կույր են։ Որովհետեւ, եթե մարդը մի անգամ լսել է, որ Շարդոնեի մեջ պետք է լինի արքայախնձոր եւ դեղձ, ապա դրանից հետո ամեն անգամ, երբ նա խմում է Շարդոնե, անգիտակցաբար դրա մեջ արքայախնձոր ու դեղձ է փնտրելու։ Ուստի շատ կարեւոր է, որ մարդ գինին ընկալի այնպիսին, ինչպիսին այն կա։
Մարմին եւգինի
Մարմինը հեդոնիզմ է, իսկ գինին ընդհանրապես հեդոնիզմի խորհրդանիշ է։ Ամեն ինչ համեղ է, գեղեցիկ՝ ամեն ինչ հեդոնիզմի մասին է, ամեն օր կյանքի ուրախության, ամեն պահը վայելելու մասին է: Ես սպորտով եմ զբաղվում ոչ թե այն պատճառով, որ ուզում եմ նիհարել, գիրանալ, այլ պարզապես այն պատճառով, որ մարմինը լավ է զգում շարժվելով։ Պարը նաեւ հաճելի է մարմնի համար, այն միաձուլվում է երաժշտության ու շրջապատի տարածության հետ: Սրանք բոլորը շատ հաճելի մարմնական սենսացիաներ են։ Գինին նույնպես մարմնական հաճույք է։ Զգում ես, թե ինչպես են այս համերը շարժվում, ինչպես են փոխվում, ինչպես է բացահայտվում ամբողջ համը։ Ֆրանսիական մի արտահայտություն կա, որ գինու համը բացվում է սիրամարգի պոչի պես։ Հետո հետհամը, այն նույնպես տարբեր երանգներ ունի։ Եթե ուտելիքը լավն է, ուրեմն կարելի է նաեւ համեղ ուտել։
Այստեղ կարելի է նաեւ սեքս ավելացնել, քանի որ օրգազմը եւ մարմնական հաճույքները նույնպես նույն հիպոստազն են։ Ինձ համար մի ամբողջ անբաժան աշխարհ։
Ինչ վերաբերում է մարմնին, ես պարզապես քարոզում եմ այն հայեցակարգը, որ մենք բոլորս տարբեր ենք, գեղեցիկ եւ պետք է վայելենք այնպիսին, ինչպիսին կանք, քանի որ ժամանակակից աշխարհում մարմնից շատ պահանջներ կան, իմ կարծիքով միայն ավելորդ։ Ես վաղուց տգեղ մարդկանց չեմ տեսել, գուցե երբեք էլ չեմ տեսել նրանց։ Բոլորն այնքան հիանալի են: Բայց երբ սկսում եմ շփվել, այնքան շատ մարդիկ անհանգստանում են, որ իրենց հետ ինչ-որ բան այն չէ: Դա տխրեցնում է ինձ, ուստի ես փորձում եմ ավելի հաճախ խոսել այդ մասին: Մեր մարմինը մեր գործիքն է շարժվելու, ուտելու, խմելու եւ այլ հաճույքների համար: Առանց մարմնի, ոչ մի տեղ, սա հեդոնիզմի հիմքն է: Իսկ առանց գինու նույնքան դժվար է։
Անսպասելի բացահայտումներ
Ես իսկապես շատ եմ սիրում համտեսներ անցկացնել սկսնակների համար: Ես՝ որպես մարզիչ, գիտեմ, որ շատ կարեւոր է անմիջապես հասնել լավ մասնագետի եւ սովորել ճիշտ ճանապարհը, այլ ոչ թե հետագայում վերապատրաստվել։ Այդ իսկ պատճառով ինձ շատ է դուր գալիս, երբ մարդիկ գալիս են ինձ մոտ առանց համտեսելու մեծ փորձի։ Ու ես միշտ փորձում եմ իրենց ասել, որ պետք չէ ամաչել, ինչ մտքովդ անցնի ասա, կքննարկենք, ուղղենք, բայց հիմնականը դու ասա։ Եվ շատ հաճախ ես հիանում եմ, թե ինչպես են մարդիկ, ովքեր պրոֆեսիոնալ չեն, խոսում գինու մասին։ Նրանք շատ հաճախ գտնում են տարօրինակ բաներ, շատ անսովոր ասոցիացիաներ: Երբ դու պրոֆեսիոնալ ես, մշտական պրակտիկայով քեզ քշում ես ինչ-որ նեղ շրջանակի մեջ, ունես նկարագրիչների, չափանիշների ու օրինաչափությունների շարք: Իսկ մարդիկ, ովքեր նոր են սկսում գինի համտեսել, եթե ամաչկոտ չեն, կարող են հետաքրքիր բաներ ասել։ Ես շատ հաճախ լսում եւ փորձում եմ գինուն նայել ուսանողների աչքերով, եւ դա միշտ հետաքրքիր է։ Սա իմ հերթական հայտնագործությունն ու հաճույքն է՝ աշխատել սկսնակների հետ, ովքեր գալիս են գինու աշխարհ:
Գինու ասոցիացիաներն իրենց մասին
Կոնկրետ գինու մասին դժվար է խոսել, բայց բազմազանության մասին կպատասխանեմ, որ ռիսլինգն ինձ ամենամոտն է, քանի որ այն կարող է շատ տարբեր լինել՝ թեթեւ, ծաղկային, բարդ, քաղցր եւ ընդհանրապես շատ ու շատ տարբեր։ Հետեւաբար, ես ուրախ եմ ինձ կապել ոչ թե կոնկրետ տեսակի, այլ ռիսլինգի հատուկ բազմազանության հետ: Եվ նաեւ շամպայնը, այն միշտ տեղին է, եւ սա իմ սիրելի ոճն է այսօր։ Նույնը կարող եմ ասել փրփրուն գինիների մասին, քանի որ ես դրանք շատ եմ սիրում։
Գինի խմելու ծեսի մասին
Եթե սիրում եք գինի խմել պլաստիկ բաժակներից, խմեք դրանցից, եթե սիրում եք գինի սառույցով, խնդրեմ։ Ես դեմ եմ սնոբիզմին, այդ թվում՝ գինու մեջ։ Օրինակ, կա գինի խմելու ոճ՝ «գլյու-գլյու»։ Դրա հանրաճանաչությունը պայմանավորված է նրանով, որ նոր սերունդը չի ցանկանում խելացի հայացքով նստել ու բաժակը ոլորել, կես ժամ 50 գրամ համտեսել, ուզում է գինի խմել անհամբեր, արագ, մեծ կումերով եւ ամենապարզ ձեւով․ իրավիճակներ՝ լողափում, այգում, շշից։ Ուստի, ընդհանուր առմամբ, այսօր ամեն ինչ կարգին է։ Հենց այդպես գինի խմելու ձեւը հավասարզոր է, որն աստիճանաբար գերիշխող կդառնա։
Ինչ վերաբերում է ինձ, ապա ես գինի եմ խմում բոլորովին այլ հանգամանքներում, բայց մի փոքր կիրք ունեմ։ Ես իսկապես սիրում եմ գեղեցիկ պիկնիկ. պատրաստել համեղ խորտիկներ, լավ պանիր, որպեսզի ամեն ինչ գեղեցիկ ձեւավորված լինի։ Գինու եւ բնության համադրությունն ինձ համար անգերազանցելի բան է։ Ինձ համար դա շատ կարեւոր է։ Նույնիսկ Մոսկվայում կյանքիս ընթացքում միշտ փորձել եմ ինչ-որ տեղ ճամփորդել։ Ինձ համար կարեւոր է, որ դրանք գեղեցիկ դետալներ են, հասած ու թարմ սեզոնային մրգեր, լավ սառեցված շիշ, գեղեցիկ բաժակներ։ Ես նույնիսկ առանց պոչի բաժակներ ունեմ, որոնք հարմար է դնել խոտի եւ ավազի վրա։
Ինձ համար այս ամենն առանձին շատ մեծ հաճույք է եւ յուրահատուկ համադրություն։ Բայց չկան կանոններ կամ սահմանափակումներ: Փորձարկեք։ Գինին պատրաստված է վայելելու, ոչ թե սահմանափակումների համար:
Զրուցեց Ռեգինա Մելիքյանը
Լուսանկարը՝ Արսեն Սարգսյանի
