Սըր Դեւիդ Չիպերֆիլդն արժանացել է ճարտարապետության Նոբելյան մրցանակի
Իր 44-ամյա պատմության ընթացքում Պրիտցկերյան մրցանակը, որը համարվում է «Ճարտարապետության Նոբելյան մրցանակ», հաճախ շնորհվել է դիզայներական տպավորիչ ձեռագրերով մարդկանց՝ Ֆրենկ Գերիին, Զահա Հադիդին, Թադաո Անդոյին։
Սըր Դեւիդ Չիպերֆիլդը 2023 թվականի մրցանակի դափնեկիր է, որը ժյուրիի անդամների կողմից արժանացել է գովասանքի:
«Դեւիդ Չիպերֆիլդի ակնթարթորեն ճանաչելի շենքերը մենք տեսնում ենք տարբեր քաղաքներում, որոնք նախագծված են հատուկ յուրաքանչյուր առիթի համար», — ասվում է ժյուրիի հայտարարության մեջ:
Չնայած այն բանին, որ նա առավել հայտնի է իր մշակութային հաստատություններով, ինչպիսիք են Այովա նահանգի Դե-Մոյն հանրային գրադարանը, Turner Contemporary ժամանակակից բրիտանական պատկերասրահը եւ Բեռլինի իր վերաիմաստավորված Նոր թանգարանը, անգլիացի ճարտարապետի ընկերությունը կառուցել է ավելի քան 100 շենք ամբողջ աշխարհում:
«Ես այնքան էլ հետաքրքրված չեմ ճարտարապետությամբ, որքան ինքնակենսագրական վարժություններով», — ասել է նա: «Այդ գործընթացում մենք յուրօրինակ մանկաբարձ ենք: Երբ մենք ավարտում ենք շենքը, գնում ենք տուն, թողնում ենք այն եւ պատկանում է մեկ ուրիշին, իսկ մենք այլեւս չենք կարող արդարացնել ու վաճառել: Այն պետք է ինքն իրեն վաճառի»:
«Ճարտարապետները դարձել են արտադրանք։ Եվ պետք է տարբերվեն միմյանցից», — ասել է նա CNN-ին՝ հավելելով․ «Նրանք իրենց պրոֆիլավորում են, ձեւավորում են եւ միմյանց մի փոքր հակառակ են ներկայանում։ Ինչ-որ առումով նրանց ձեռագիրն ու ինքնագիրը կարող են դառնալ իրենց ապրանքանիշի եւ հետեւաբար կորպորատիվ ու առեւտրային հաջողությունների մի մասը: Չգիտես ինչու, ես ամաչում էի սրա համար, կամ գոնե այն համարում էի ոչ արդյունավետ:
Ինչպես հաստատում է մրցանակաբաշխության ժյուրին, Չիպերֆիլդի ակնհայտ էգոիզմի բացակայությունը (արդյունաբերության մեջ, որը հաճախ փառաբանում է մեծ անհատականությունները) նրա առավելությունն էր: Այն վերջինն է Պրիտցկերյան դափնեկիրների շարքում, որոնց մոտ քիչ են կամ չունեն հասարակական շենքեր:
Անցյալ տարի մրցանակը շնորհվել է Բուրկինա Ֆասոյում ծնված Ֆրենսիս Քերին, ում կարիերան հիմնականում կապված է Աֆրիկայի դպրոցների, առողջապահական կենտրոնների եւ հասարակական հաստատությունների հետ:
Նախորդ տարի Էնն Լակատոն եւ Ժան-Ֆիլիպ Վասալ դիզայներական դուետը մրցանակ ստացավ, որոնք առավել հայտնի էին Ֆրանսիայում հետպատերազմյան սոցիալական բնակարանների վերանորոգմամբ։